​ရွှေဥဒေါင်း၏ တစ်သက်တာမှတ်တမ်း​ နှင့်​ အ​တွေး​အ​ခေါ်များ​

ပထမနှိပ်ြခင်း​အမှာ

၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ကျွန်ုပ်၏ ရတနာပံုဝတ္ထုကို ​ေကျာင်း​သံုး​စာအုပ် အြဖစ်နှင့်​ ြပဌာန်း​စဉ် အခါက ​ေကျာင်း​သံုး​စာအုပ်ြပဌာန်း​​ေရး​​ေကာ်မတီ၏ မှတ်ချက်တွင် ''စာ​ေရး​ဆရာ အ​ေြကာင်း​ကိုလည်း​ ​ေလ့​လာရမည်'' ဟူ​ေသာ အချက်တခု ​ေဖာ်ြပပါရှိ၏။ ရတနာပံု ဝတ္ထု ​ေရး​ဆရာြဖစ်​ေသာ ကျွန်ုပ်အ​ေြကာင်း​ကို ​ေကျာင်း​သား​များ​ ​ေလ့​လာရမည်ဆိုလျှင် အချို့​ စာ​ေရး​ဆရာများ​ကဲ့​သို့​ 'ပီမိုး​နင်း​၏ ပီမိုး​နင်း​'၊ 'မဟာ​ေဆွ၏ မဟာ​ေဆွ' အစရှိသည့်​ ကိုယ်တိုင် ​ေရး​သား​​ေသာ အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာအုပ်မျိုး​ ​ေရး​ထုတ်ဖူး​ြခင်း​ မရှိ​ေသး​သည့်​ အတွက်​ေြကာင့်​ ​ေကျာင်း​သူ ​ေကျာင်း​သား​များ​၌ အခက်အခဲ ြကံုရဖွယ် ရှိသည်ဟု သ​ေဘာရသည်နှင့်​ ကျွန်ုပ်သည် 'ဦး​​ေဖသိန်း​၏ ​ေရွှဥ​ေဒါင်း​' ဟူ​ေသာ အမည်ြဖင့်​ ကျွန်ုပ်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိကို အြကမ်း​ဖျင်း​အ​ေနြဖင့်​ ​ေရး​သား​ ရိုက်နှိပ်ခဲ့​ ဘူး​ပါသည်။ ထိုအမည်ကို မှည့်​ရာ၌ကျွန်ုပ်၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ဆရာပီမိုး​နင်း​နှင့်​ မဟာ​ေဆွတို့​ မှည့်​ထား​ြကသည့်​ စာအုပ်​အမည်များ​နှင့်​ အဆင်ကွဲ​ေစရန် ြဖစ်ပါသည်။ သို့​ရာတွင် ​ေရွှဥ​ေဒါင်း​သည် ဦး​​ေဖသိန်း​ပင်ြဖစ်သည်ဟု မသိြက​သ​ူ အချို့​က '​ေရွှဥ​ေဒါင်း​' အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ဦး​​ေဖသိန်း​ဆို​ေသာ လူတ​ေယာက်က ​ေရး​ထုတ်ြခင်း​ြဖစ်​သည်ဟု​မှတ်​ထင်ခဲ့​ြက​ေလသည်။

'ဦး​​ေဖသိန်း​၏ ​ေရွှဥ​ေဒါင်း​' စာအုပ်တွင် ရတနာပံုဝတ္ထု သင်ရသည့်​ ​ေကျာင်း​သူ ​ေကျာင်း​သား​များ​ အ​တွက် သက်သက် ရည်ရွယ်သည့်​အတိုင်း​ ကျွန်ုပ်၏ မျိုး​ရိုး​ဇာတိနှင့်​ ​ေမွး​ဖွား​သည့်​ ခုနှစ်သက္ကရာဇ် အြပင် အလုပ်​အကိုင် အမျိုး​မျိုး​မျှ​ေလာက်ကိုသာ ထည့်​သွင်း​ ​ေဖာ်ြပခဲ့​သည်ြဖစ်​ေသာ​ေြကာင့်​ ကျွန်ုပ် အ​ေြကာင်း​ကို သိ​လို​သူများ​အဖို့​ မစံုလင်ရံုသာမက ယင်း​သို့​​ေသာ အတ္ထုပ္ပတ္တိမျိုး​ကို ဖတ်ရှုြခင်း​အား​ြဖင့်​​ အကျိုး​​​​ေကျး​ဇူး​ များ​လှ​မည်လည်း​ မဟုတ်ပါ။ ဤအ​ေြကာင်း​ကို ကျွန်ုပ်နား​လည်​ေသာ်လည်း​ ကျွန်ုပ်၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ ​ေကျာင်း​သံုး​စာအုပ်​ေကာ်မတီ၏ မှတ်ချက်အရ ​ေကျာင်း​သူ​ေကျာင်း​သား​ များ​အဖို့​လိုလား​ချက် ြပည့်​စံုရံုက​ေလး အတွက်​ဆို၍ ထိုမျှနှင့်​ပင် ​ေကျနပ်ခဲ့​ပါသည်။

အထက်ပါစာအုပ် ထွက်လာြပီး​သည့်​​ေနာက် လူထု​ေမာင်နှံတို့​က (အထူး​သြဖင့်​ မအမာက) ''ဦး​​ေလး​သိန်း​ အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ြပည့်​ြပည့်​စံုစံုတအုပ် ​ေရး​ထုတ်စမ်း​ပါအံုး​'' ဟု တိုက်တွန်း​ြက၏။ ထိုအခါ ကျွန်ုပ်က မိမိ၏​အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ​ေရး​သား​ြခင်း​ဟူသည်မှာ တိုင်း​ြပည်တွင် တနည်း​နည်း​နှင့်​ ြကီး​ကျယ်ြပီး​ 'လူတလံုး​ သူတလံုး​' ြဖစ်လာြကသူ များ​သာ ​ေရး​​ေလ့​ရှိ​ေြကာင်း​၊ မိမိမှာ ဘာတလံုး​မျှ ြဖစ်မလာေသး​​သြဖင့်​ မိမိအ​ေြကာင်း​ကို အြခား​လူများ​က ​ေရး​ထိုက်သည် ထင်ြကလျှင် ​ေရး​ြက​ေစ၊ မိမိကိုယ်တိုင် ေရး​ပါက ကိုယ့်​ဟာကိုယ် အထင်ြကီး​သူ တ​ေယာက်ဟူ၍ အြခား​လူများ​ ကဲ့​ရဲ့​စွပ်စွဲစရာ ြဖစ်လိမ့်​မည့်​ အ​ေြကာင်း​ ြပန်​ေြပာပါသည်။ ထိုအခါ မအမာက ကိုယ့်​အ​ေြကာင်း​ကို ကိုယ်​ေရး​ြခင်း​ဟူသည်မှာ 'လူတလံုး​ သူတလံုး​' ြဖစ်လာမှ ​ေရး​ထိုက်သည် မဟုတ် ​ေြကာင်း​၊ အကယ်၍ ဧရာမလူြကီး​တ​ေယာက် ြဖစ်လာ​ေစကာမူလည်း​ 'ငါလိုလူ ရှိ​ေသး​လား​' ဆိုသည့်​သ​ေဘာမျိုး​နှင့်​ ဟိတ်ထုတ် ​ေရး​သား​ြခင်း​မျိုး​ ြဖစ်ခဲ့​ရင် စာဖတ်သူ အဖို့​ အကျိုး​များ​သင့်​သ​ေလာက် မများ​ပဲြဖစ်နိုင်​ေြကာင်း​၊ ြကီး​ကျယ်လှ​ေသာ ပုဂ္ဂိုလ်တဦး​ပင် မဟုတ်​ေစကာမူ စာ​ေရး​တတ်​ေသာ စာ​ေရး​ဆရာတ​ေယာက် ြဖစ်ပါက ဖတ်ချင့်​စဖွယ် ြဖစ်နိုင်သည့်​ြပင် စာဖတ်သူများ​အဖို့​၌ သင်ခန်း​စာယူနိုင်​ေလာက်သည့်​ စာအုပ်မျိုး​ ြဖစ်လာနိုင်​ေြကာင်း​ များ​နှင့်​ အ​ေြကာင်း​ြပ ​ေြပာဆို​ေလသည်။

ကျွန်ုပ်သည် မအမာ၏ အ​ေြကာင်း​ြပချက်နှင့်​ပတ်သက်၍ အချိန်ြကာရှည်စွာ စဉ်း​စား​ ခဲ့​ပါသည်။ သူ၏ အ​ေြကာင်း​ြပချက်များ​သည် ခိုင်လံုသည်ဟု ကျွန်ုပ်ဆံုး​ြဖတ်လိုက် သည့်​အြပင် ကျွန်ုပ်ကိုယ်တိုင် ထပ်မံ​ေတွ့​ရှိရ​ေသာ အ​ေြကာင်း​များ​ကိုလည်း​ တင်ြပလို ပါ​ေသး​သည်။ ကျွန်ုပ်မှာ အ​ေနာက်တိုင်း​ ဝတ္ထုများ​အနက်မှ (Csl​aics) စံနမူနာ တင်​ေလာက်သည်ဟု ပညာရှိများ​ သတ်မှတ်ထား​သည့်​ ဝတ္ထုအ​ေြမာက်အြမား​ကို ဖတ်ရှုခဲ့​ဖူး​ရာတွင် ၎င်း​တို့​ကို အဘယ့်​​ေြကာင့်​ ထိုကဲ့​သို့​ ​ေရွး​ချယ် သတ်မှတ်ြကပါသနည်း​ဟု ကျွန်ုပ်စူး​စမ်း​ရှာ​ေဖွြကည့်​ပါသည်။ ကျွန်ုပ်​ေတွ့​ရှိရ​ေသာ အ​ေြကာင်း​တရပ်မှာထိုစာအုပ်များ​သည်လူ့​သဘာဝကိုမှန်ကန်စွာနှင့်​သစ္စာ​ရှိစွာေပါ်လွင်ထင်ရှား​​ေစရန် အြဖစ်အပျက် များ​ကို စိတ်ကူး​ြဖင့်​ စီစဉ်ဖန်တီး​ြပီး​ ဇာတ်ကွက်ဇာတ်လမ်း​ြဖင့်​
ဝတ္ထု ြဖစ်​ေအာင် ​ေရး​သား​တင်ြပြခင်း​ သည် အ​ေြကာင်း​ြကီး​တရပ် ြဖစ်သည်ဟု ​ေတွ့​ရှိရပါသည်။

ကျွန်ုပ်၏အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ရိုး​သား​စွာ တင်ြပ သည်ဆိုလျှင် အြဖစ်အပျက် အစစ်အမှန်ကို တင်ြပြခင်း​ြဖစ်သည့်​ အတွက်​ေြကာင့်​ (ဝတ္ထုများ​ကဲ့​သို့​) သဘာဝကျမကျကို စဉ်း​စား​စရာမလို၊ေရး​သား​​သူ​ကိုယ်နှိုက်က ရိုး​သား​ဖို့​သာလိုသည်ဟု စဉ်း​စား​မိ ပါသည်။ ဤတွင် အဟုတ်တကယ်ရိုး​သား​နိုင်ပါမည်​ေလာ၊ မိမိ၏ ဂုဏ်သ​ေရကို ထိခိုက်မည် စိုး​သည်နှင့်​ တစိတ်ကိုတအိတ်လုပ်ြခင်း​၊အမည်း​ကိုအြဖူလုပ်ြခင်း​၊ အ​ေကာင်း​ကို ချဲ့​ထွင်ြပီး​အဆိုး​​​ကို ြမုပ်ထား​ြခင်း​ အစရှိသည့်​ မရိုး​သား​​ေသာက​ေလာင်သမား​၏ အြပုအမူမျိုး​မှ ​ေရှာင်ြကဉ်နိုင်ပါမည် ​ေလာဟု မိမိကိုယ်ကို စစ်​ေဆး​ြကည့်​ရာတွင်ကျွန်ုပ် သည် စာအုပ်​ေကာင်း​တအုပ် ​ေပါ်ထွက်​ေရး​အတွက် ပုဂ္ဂိုလ်အ​ေနြဖင့်​ မိမိအဖို့​အထင်ြကီး​ခံလိုြခင်း​တည်း​ ဟူ​ေသာမာန (V​anity) ကို စွန့်​လွှတ်ပါ​ေတာ့​ မည်ဟု ဆံုး​ြဖတ်ချက် ချလိုက်ပါသည်။

လူ့​သဘာဝကို ထင်ရှား​​ေအာင် တင်ြပြခင်း​ဆိုရာ၌ လူသား​အား​လံုး​နှင့်​ သက်ဆိုင်​ေသာ သဘာဝအြပင် ပုဂ္ဂိုလ်အသီး​သီး​နှင့်​ သက်ဆိုင်​ေသာသဘာဝ (Individul​a ​ajture) ဟူ၍ ရှိပါ​ေသး​သည်။ မိမိ၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ​ေရး​သား​​ေဖာ်ြပမည်ြဖစ်​ေသာ ကျွနုပ်အဖို့​မှာ လူသား​အား​လံုး​နှင့်​ သက်ဆိုင်​ေသာ သဘာဝနှင့်​ စည်း​လွတ်ဒံုး​လွတ် မြဖစ်​ေစပဲ ကျွန်ုပ်၌ အထူး​တလည် တသီး​တြခား​တည်ရှိသည့်​ သဘာဝကိုလည်း​ ​ေဖာ်ြပရန် တာဝန်ရှိသည် ြဖစ်ရာ (၎င်း​တာဝန်သည် ​ေသး​ငယ်လွယ်ကူ​ေသာ တာဝန် တခု မဟုတ်​ေသာ်လည်း​) ကျွန်ုပ်၏ မရှက်မ​ေြကာက် သ​ေဘာထား​နိုင်ြခင်း​၊ ရိုး​သား​ြခင်း​၊ ​ေြဖာင့်​စင်း​ြခင်း​၊ ဥစ္စာ တရား​ကို ြမတ်နိုး​ြခင်း​များ​ အား​လံုး​ြဖင့်​ အဆိုပါတာဝန်ကို ​ေကျပွန်​ေအာင် ထမ်း​​ေဆာင်နိုင်​ေကာင်း​ပါ၏ဟု ​ေမျှာ်လင့်​မိပါသည်။ ကျွန်ုပ်၏ အရည်အချင်း​နှင့်​ ပတ်သက်၍မူ (မှန်မည်မှား​မည်မ​ေြပာတတ်) လူအသီး​သီး​၏ အဇ္ဈတ္တသန္တာန်၌
ကတ်ကတ်သတ်သတ် တည်ရှိ တတ်သည့်​ အလွန်သိမ်​ေမွ့​လှ​ေသာ သဘာဝက​ေလး​ အချို့​ကို ေဖာ်ထုတ်​တင်ြပ တတ်သည့်​ ပါရမီခံ ပါရှိသည်ဟု ​ေမျှာ်လင့်​ပါသည်။ ဤသည်မှာ ကျွန်ုပ်၏ အား​ကိုး​ြကီး​တခု ြဖစ်​ပါသည်။

ကျွန်ုပ်သည် ပဋိသ​ေန္ဓ ဓာတ်ခံအား​ြဖင့်​ လူယုတ်မာ တ​ေယာက်လည်း​မဟုတ်၊ သူ​ေတာ်​ေကာင်း​ တ​ေယာက်​လည်း​မဟုတ်၊ အလယ်အလတ် အတန်း​အစား​ တ​ေယာက် ြဖစ်သည်ဟု ယံုြကည်​ေပရာ ပတ်ဝန်း​ကျင်အ​ေြခ​အ​ေန၏ ြပုြပင်မှုအတွက်​ေြကာင့်​ ​ေကာင်း​​ေသာ အချင်း​အရာများ​နှင့်​ မ​ေကာင်း​​ေသာ အချင်း​အရာများ​သည် ဘယ်ပံု ဘယ်နည်း​ ဝင်လာြကပံု၊ မိဘများ​ထံမှ ဆက်ခံရပံု၊ ဘဝအစဉ်အဆက်မှပါလာပံုရသည့်​ အချင်း​အရာများ​လည်း​ ရှိပံု၊ ၎င်း​တို့​အား​လံုး​ကို ​ေပါင်း​စပ်ြပီး​ခါမှ ယခုလက်ရှိ ေရွှဥ​ေဒါင်း​ဆိုသည့်​ အဘိုး​ြကီး​တ​ေယာက် ြဖစ်လာရပံုအ​ေြကာင်း​ကို ခ​ေရ​ေစ့​တွင်း​ကျ ​ေဖာ်ြပလိုသည့်​ ရည်ရွယ်ချက်လည်း​ရှိပါသည်။ ကျွန်ုပ်၏ တသက်တာမှတ်တမ်း​ကို ​ေစ့​​ေစ့​စပ်စပ် ဖတ်ရှုသူများ​အနက် လက်ရှိ ​ေရွှဥ​ေဒါင်း​ကို သိြကသူြဖစ်ပါက ''ဪ..​ဩ.. ​ဒီလူြကီး​ဟာ ဒါ​ေြကာင့်​ ဂွစာြကီး​ ြဖစ်​ေနတာပဲကိုး​'' ဟူ၍ ဆံုး​ြဖတ်ချက် ချြကပါလျှင်လည်း​ ကျွန်ုပ်အဖို့​ နစ်နာသည်ဟု ထင်လိမ့်​မည်မဟုတ်သည့်​ြပင် စာ​ေရး​ဆရာ တ​ေယာက်အ​ေနြဖင့်​ လက်စွမ်း​ထက်လှြပီ ဟူ၍ပင် ဂုဏ်ယူလိမ့်​မည်ထင်ပါသည်။

ကျွန်ုပ်၏မှတ်တမ်း​မှာ အြပစ်အနာအဆာနှင့်​ ချွတ်ယွင်း​ချက်များ​ကို ဝန်ခံ​ေဖာ်ြပသည့်​(Confesions) ​ေြဖာင့်​ချက်များ​ သက်သက်လည်း​မဟုတ်၊ မိမိကိုယ်ကို အထင်ြကီး​ ​ေစလို၍ အ​ေကာင်း​​ေတွချည်း​​ေရွး​ြပီး​ ချဲ့ ထွင်တင်ြပြခင်း​မျိုး​လည်း​မဟုတ်၊ ကျွန်ုပ်တသက်တာ၌ စိတ်ကိုထိခိုက် ြခင်း​​ေြကာင့်​အမှတ်ထင်လျက်ရှိသည့်​ အြဖစ်အပျက် အ​ေြကာင်း​ အရာများ​ကို ကျွန်ုပ်သတိရသ​ေလာက် ေရး​သား​​ေဖာ်ြပြခင်း​ ြဖစ်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်၏ စိတ်၌ ထိခိုက်ြခင်း​ဟူသည်မှာ ​ေကျနပ်​ေသာ​ေြကာင့်​ထိခိုက်ြခင်း​များ​လည်း​ ရှိ၍ မ​ေကျနပ်​ေသာ​ေြကာင့်​ ထိခိုက်ြခင်း​များ​လည်း​ ရှိြက​ေပသည်။ ရံဖန်ရံခါမိမိကိုယ်ကို ​ေကာင်း​​ေသာ အကွက်၌ထား​၍ ​ေကာင်း​​ေသာ အရည်အချင်း​က​ေလး​များ​ကို ​ေဖာ်ြပ မိသည့်​အခါ (နည်း​​ေတာ့​နည်း​ပါသည်) ကိုယ်ရည်​ေသွး​ချင်တတ်သည်ဟု ထင်မှတ်မိြကပါက ကျွန်ုပ်၏ မ​ေကာင်း​ြခင်း​၊ ညံ့​ဖျင်း​ြခင်း​၊ စိတ်ဓာတ်​ေပျာ့​ြခင်း​ အ​ေြကာင်း​များ​ ကိုလည်း​ မကွယ်မဝှက် မဖံုး​မဖိ ​ေဖာ်ြပြခင်း​များ​ကိုလည်း​ သတိြပုြကြခင်း​အား​ြဖင့်​ ခွင့်​လွှတ်နိုင်ြကလိမ့်​မည်ဟု ​ေမျှာ်လင့်​ပါသည်။ ကျွန်ုပ်၏ ​ေပျာ့​ညံ့​မှုများ​နှင့်​ ချွတ်ယွင်း​ချက်များ​မှာ မှတ်တမ်း​တ​ေလျှာက်လံုး​ တွင် အဖန်တလဲလဲ ေတွ့​ရှိရမည် ြဖစ်​ေသာ​ေြကာင့်​ စာဖတ်သူအချို့​က ကျွန်ုပ်၏ ရိုး​သား​ြခင်း​ကို သ ေဘာ​ကျ​ဖွယ်​ရာ ရှိ​ေသာ်လည်း​ ရာခိုင်နှုန်း​ အများ​ကမူ ''လက်စသတ်​ေတာ့​ ဒီလူြကီး​ဟာ လူ​ေရှာ်ြကီး​တ​ေယာက်ပါ​တကား​'' ဟု ဆံုး​ြဖတ်ြကမည်ကိုလည်း​ ကျွန်ုပ်စဉ်း​စား​မိပါသည်။ ဤတွင် ကျွန်ုပ်သည် ကမ္ဘာ​ေကျာ် အတ္ထုပ္ပတ္တိ​​ေရး​ဆရာြကီး​ ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ် အ​ေြကာင်း​ကို သတိရမိပါသည်။ ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ်သည် ကမ္ဘာ​ေကျာ်စာ​ေရး​ဆရာြကီး​ တဦး​ြဖစ်​ေသာ ​ေဒါက်တာဂျွန်ဆင်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိကို​ေရး​သား​ခဲ့​ရာ သူ၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိစာအုပ် (jiogr​aph​y) သည် ကမ္ဘာ​ေပါ်တွင် အ​ေကာင်း​ဆံုး​​ေသာ အတ္ထုပ္ပတ္တိစာအုပ် ြဖစ်ရံုသာမက ဒုတိယလိုက်​ေသာ အတ္ထုပ္ပတ္တိစာအုပ်သည် ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ်၏ စာအုပ်​ေနာက်မှ မိုင်​ေပါင်း​များ​စွာ ြပတ်ကျန် ရစ်သည်ဟု စာ​ေရး​ဆရာြကီး​ ​ေလာ့​ဒ်မ​ေက္ကာ​ေလး​က ချီး​ကျူး​​ေရး​သား​ဖူး​​ေလသည်။ ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ်၏ စာအုပ်တွင် ​ေဒါက်တာ​ဂျွန်ဆင​်နှင့်​ ​ေတွ့​တိုင်း​ အြပန်အလှန် စကား​နိုင်လု၍ ​ေြပာြကသည်များ​တွင် ေဒါက်တာ​ဂျွန်ဆင်​ကချည်း​နိုင်ြပီး​ ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ်က ြပတ်ြပတ်သတ်သတ် '​ေခွး​ကျဝက်ကျ' ရှံုး​ခဲ့​ရပံုများ​ကိုအရှက်မငဲ့​ပဲ ရဲရဲတင်း​တင်း​ ကွက်ကွက်ကွင်း​ကွင်း​ ြပည့်​ြပည့်​စံုစံုအ​ေသး​စိတ် ​ေရး​သား​​ေဖာ်ြပထား​ ေလသည်။

၎င်း​စာအုပ်တွင် ​ေဒါက်တာဂျွန်ဆင် ​ေတာ်သ​ေလာက် ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ် ညံ့​ရာ​ေရာက်​ေန၏။​ေဒါက်တာ​ဂျွန်ဆင်​၏ ​ေတာ်ြခင်း​သည် ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ်၏ညံ့​ြခင်း​​ေြကာင့်​ (လကွယ်​ေန့​ညတွင် ြမင်ရ​ေသာေသာြကာ​ြကယ်ကဲ့​သို့​) အစွမ်း​ကုန် ​ေတာက်​ေြပာင်ြပီး​ အ​ေကာင်း​ဆံုး​စာအုပ်ြကီး​ ြဖစ်လာရ​ေလသည်။ တကမ္ဘာလံုး​သည် ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ်၏ စာအုပ်ြကီး​ကို ချီး​ကျူး​၍မဆံုး​ရှိ​ေနစဉ် ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ် ကွယ်လွန်​ေသာ အခါ၌ သူ၏သား​က မည်သို့​​ေြပာသည်ထင်ြကသနည်း​။ ဖခင်၏စာအုပ် ​ေကျာ်​ေစာမှု​ေြကာင့်​သား​ြဖစ်သူက ဂုဏ်ယူသည်ထင်ြကသ​ေလာ။ သူ့​သား​က မိမိတတ်နိုင်ခဲ့​လျှင် ဖခင်​ေရး​ခဲ့​သည့်​ အတ္ထုပ္ပတ္တိစာအုပ်များ​ကို ကမ္ဘာ​ေပါ်တွင် ရှိရှိသမျှအား​လံုး​ဝယ်ြပီး​ မီး​ရှို့​ပစ်ချင်သည်ဟု ​ေြပာဖူး​သည် ဆို၏။ အ​ေြကာင်း​မူကား​ ထိုစာအုပ်ြကီး​တွင် သူ့​ဖခင်သည် (စာ​ေရး​​ေကာင်း​​ေသာ်လည်း​) ပုဂ္ဂိုလ်အ​ေန ြဖင့်​ လူညံ့​တ​ေယာက် ြဖစ်ရ​ေသာ​ေြကာင့်​ဟု ဆို​ေလသည်။ ကျွန်ုပ်၏မှတ်တမ်း​မှာလည်း​ ကျွန်ုပ်၏ အဆက်အနွယ် ​ေနာင်လာ​ေနာင်သား​များ​က ​ေဘာ့​စ်ဝဲလ်၏သား​နည်း​တူ မီး​ရှို့​ပစ်ချင်ြက​ေချမည်​ေလာ ဟု စဉ်း​စား​မိဖူး​ပါသည်။ ​ေနာက်ဆံုး​၌မူ မီး​ရှို့​​ေတာ့​မှရှို့​​ေစ၊ လူ့​သဘာဝကို ရိုး​သား​စွာတင်ြပြခင်း​ အား​ြဖင့်​ စွန့်​စား​လိုက်ပါဦး​မည်ဟု ဆံုး​ြဖတ်ချက် ချလိုက်ပါ​ေတာ့​သည်။

ကျွန်ုပ်၏မှတ်တမ်း​မှာ အတ္ထုပ္ပတ္တိသက်သက်မဟုတ်၊ အ​ေတွး​အ​ေခါ်များ​လည်း​ ထည့်​သွင်း​​ေဖာ်ြပ ပါရှိ၏။ ကျွန်ုပ်၏ အ​ေတွး​အ​ေခါ်များ​မှာလည်း​ နိဗ္ဗာန်ဆိုသည်မှာ ဘယ်သို့​နည်း​၊ မဂ်စိတ္တပ္ပါဒ် ဟူသည်မှာ ဘယ်​လို​များ​​ေန​ေလသနည်း​ စသည်ြဖင့်​ အ​ေြခာက်တိုက် ဗလာသက်သက် ​ေရာ်ရမ်း​ မှန်း​ဆသည့်​ အ​ေတွး​အ​ေခါ် အမျိုး​အစား​မဟုတ်၊ ကိုယ်တိုင်ြကံု​ေတွ့​သည့်​ အြဖစ်အပျက် အချင်း​အရာ များ​အ​ေပါ်တွင် အ​ေြခတည်ကာ လွတ်လပ်စွာ ​ေတွး​​ေခါ်တင်ြပထား​ြခင်း​မျိုး​ ြဖစ်ပါ​ေသာ​ေြကာင့်​ ကျွန်ုပ်ယူဆသည့်​အတိုင်း​ 'တချက်လွတ်' လက်ခံနိုင်လက်မခံနိုင် အပထား​၍ ဟုတ်​ေလာက်သင့်​ မဟုတ်​ေလာက်သင့်​ကို စဉ်း​စား​ဆင်ြခင်စရာ အချင်း​အရာမျိုး​ ​ေြမာက်ြမား​စွာပါရှိသည်ဟု ​ေမျှာ်လင့်​ပါသည်။ လွန်ခဲ့​ြပီး​​ေသာ ​ေခတ်များ​ကမူ မိရိုး​ဖလာ အယူ​အဆ​နှင့်​ ကွဲလွဲခဲ့​လျှင် ပရိသတ်သို့​​တင်ြပရန်ပင် ခဲယဉ်း​ခဲ့သည်ြဖစ်ရာ၊ ဤ​ေခတ်တွင်မူကား​ကိုယ်ပိုင်​ဉာဏ်​ြဖင့်​ နှိုင်း​ချိန်ဆံုး​ြဖတ်ရဲသည့်​​စာဖတ်ပရိသတ် တိုး​တက်​များ​ြပား​လာသည်ဟု ယံုြကည်သည့်​အ​ေလျာက် စွန့်​စား​တင်ြပလိုက်​ေသာ​အ​ေတွး​အ​ေခါ်များ​လည်း​ ပါ​ရှိ​ပါသည်။

တသက်တာမှတ်တမ်း​ကို ​ေရး​သား​ရာ၌ ကျွန်ုပ်၏ အ​ေရး​အြကီး​ဆံုး​ြဖစ်​ေသာ ရည်ရွယ်ချက်မှာငယ်ရွယ် နုနယ်​စဉ်အခါက ​ေပျာ်​ေပျာ်​ေနချင်တတ်၍ 'လူစံု' တ​ေယာက်ြဖစ်ချင်သည့်​ 'လူ​ေရှာ်' တ​ေယာက်သည်ပင် အချိန်တန်​ေသာအခါ၌ သတိတရား​ရ၍ ​ေဂါတမဗုဒ္ဓ ​ေဟာြပ​ေတာမူခဲ့​သည့်​ ကျင​့်​​စဉ်​များ​အရ မိမိ၏ စိတ်ကို ​ေစာင့်​ြကည့်​ကာ ထိန်း​သိမ်း​​ေပး​သည့်​ အ​ေလ့​အကျင့်​ (jindCulture) ြပုလုပ်ပါက ကျမ်း​တတ်ဆရာများ​ ဦး​​ေခါင်း​ကုတ်ြကရသည့်​ ​ေလာကုတ္တရာ​ေရး​ဆိုင်ရာ ကျမ်း​တ​ေစာင်တဖွဲ့​ ြပုစုနိုင် ခဲ့​ြခင်း​အား​ြဖင့်​ ြမန်မာ​ြပည်​ဗုဒ္ဓဘာသာ​ေလာက၌ အမှတ်ထင်ရစ်​ေအာင် စွမ်း​​ေဆာင်နိုင်​ေပသည် တကား​ဟု အား​ကျရစ်​ေစဖို့​ ​ေမျှာ်လင့်​ယံုြကည်ချက်ပင် ြဖစ်ပါသတည်း​။